Στίχοι τραγουδιών σχετικών με τη φτώχια

                                                         Η φτώχια και το Ελληνικό τραγούδι

Στο προπολεμικό  και το μεταπολεμικό ελληνικό λαϊκό τραγούδι, η φτώχια ήταν πάντοτε ένα σταθερό  σημείο αναφοράς. Πηγή έμπνευσης για τους λαϊκούς καλλιτέχνες, τραγουδήθηκε πολύ από όλες τις κοινωνικές ομάδες. Άλλοτε βιωνόταν ως στεναχώρια και αδιέξοδο, μια στεναχώρια όμως που ποτέ δεν έφτανε στη ντροπή, απεναντίας ήταν φορές που υποδήλωνε ταξική περηφάνια.
Άλλοτε  ήταν αφορμή για κοινωνική καταγγελία και οργή απέναντι στους άδικους όρους που καθορίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Κάπως έτσι η μετεμφυλιακή Ελλάδα της μετανάστευσης και της αντιπαροχής ταυτίστηκε με τη φωνή του Καζαντζίδη. Στο γλέντι και τη διασκέδαση χωρούσαν τραγούδια για μουτζουρωμένα χέρια, για διαβατήρια, για εργάτες και φυλακές.
Σε αυτά οι άνθρωποι διέκριναν ένα πρόσωπο της φτώχιας γνώριμο στους πολλούς. Αναγνώριζαν τη διαλυμένη επαρχία με τις πολυμελείς φαμίλιες και το μικρό κλήρο που σπρώχνει τους νέους στην ξενιτιά, το πενιχρό μεροκάματο στην πόλη, την ταπείνωση του άνεργου και του κακοπληρωμένου που «πάλιωσε το σακάκι του και καημό έχει μεγάλο γιατί δε μπορεί να πάρει άλλο». Αναγνώριζαν ένα κομμάτι του εαυτού τους που δεν είχαν πρόβλημα να το τραγουδήσουν, ίσως για να το κάνουν πιο υποφερτό, ίσως για να το ξορκίσουν.

Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Βρέχει στη φτωχογειτονιά

Στίχοι:                   Τάσος Λειβαδίτης
Μουσική:              Μίκης Θεοδωράκης
Πρώτη εκτέλεση: Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Άλλες ερμηνείες: Γιώργος Νταλάρας - Γιάννης Κότσιρας   

Μικρά κι ανήλιαγα στενά                               
και σπίτια χαμηλά μου
βρέχει στη φτωχογειτονιά
βρέχει και στην καρδιά μου

Αχ ψεύτη κι άδικε ντουνιά
άναψες τον καημό μου
είσαι μικρός και δε χωράς
τον αναστεναγμό μου

Οι συμφορές αμέτρητες
δεν έχει ο κόσμος άλλες
φεύγουν οι μέρες μου βαριά
σαν της βροχής τις στάλες  

  

Σταμάτης Κόκοτας

Με γνώρισες φτωχόπαιδο

Στίχοι:                   Νίκος Γκάτσος
Μουσική:              Δήμος Μούτσης                                                                          
Πρώτη εκτέλεση: Σταμάτης Κόκοτας

Γεννήθηκα φτωχόπαιδο
γεννήθηκες κυρά
Εγώ με το παράπονο
κι εσύ με την χαρά
Σε γλίτωσα μια μέρα απ' τον γκρεμό
και μού ’βαλες μαχαίρι στο λαιμό
Σε γλίτωσα μια μέρα απ' τον γκρεμό
και ζω με τον δικό σου τον καημό.
                                                                                                            
Μεγάλωσα φτωχόπαιδο
μεγάλωσες κυρά
Εσύ στο παραθύρι σου
κι εγώ στην αγορά
Διψούσα και δε μου 'δωσες νερό
τη δίψα μου να σβήσω δεν μπορώ
Διψούσα και δε μου 'δωσες να πιω
τον πόνο μου δεν έχω πού να πω.

Με γνώρισες φτωχόπαιδο
σε γνώρισα κυρά
Θα θυμηθείς το δάκρυ μου
κι εσύ καμιά φορά
Καράβι περιμένει στον γιαλό
τα βάσανα δεν έχουν τελειωμό
Καράβι περιμένει στον γιαλό
αρχόντισσα, μου πήρες το μυαλό.

Γιώργος Νταλάρας

Παραπονεμένα λόγια

Στίχοι:                   Μάνος Ελευθερίου
Μουσική:              Γιάννης Μαρκόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

Στης ανάγκης τα θρανία
και στης φτώχιας το σχολειό
μάθαμε την κοινωνία
και τον πόνο τον παλιό

Παραπονεμένα λόγια
έχουν τα τραγούδια μας
γιατί τ' άδικο το ζούμε
μέσα από την κούνια μας

Το σεργιάνι μας στον κόσμο
ήταν δέκα μέτρα γης
όσο πιάνει ένα σπίτι
και ο τοίχος μιας αυλής

Παραπονεμένα λόγια
έχουν τα τραγούδια μας
γιατί τ' άδικο το ζούμε
μέσα από την κούνια μας

Γιώργος Νταλάρας

Της κοινωνίας η διαφορά

Στίχοι:                   Βασίλης Τσιτσάνης, Βλάχος
Μουσική:              Βασίλης Τσιτσάνης, Βλάχος
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας

Δυο δρόμοι τη χωρίζουνε
την κοινωνία τούτη
και φέρνουν μαύρη συμφορά
η φτώχια και τα πλούτη

Της κοινωνίας η διαφορά
φέρνει στον κόσμο μεγάλη συμφορά

Έχει η ζωή γυρίσματα
έχει και μονοπάτια
γκρεμίζουν φτωχοκάλυβα
και χτίζονται παλάτια

Στράτος Διονυσίου

Του φτωχού ο πόνος

Στίχοι:                   Γιάννης Καραμπεσίνης
Μουσική:              Γιάννης Καραμπεσίνης
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Διονυσίου

Φτώχια, που μου κουρέλιασες
όλα τα όνειρά μου
και έκανες βασίλειο, βασίλειο
του πόνου την καρδιά μου.

Του φτωχού τον πόνο, του φτωχού τον πόνο
αυτοί που ζουν στην φτώχια αυτοί τον ξέρουν μόνο.

Πάντα στον ίδιο το σκοπό
νυχτώνει ξημερώνει
και ο φτωχός τη μοίρα του, τη μοίρα του
με πίκρες την πληρώνει.

Του φτωχού τον πόνο, του φτωχού τον πόνο
αυτοί που ζουν στην φτώχια αυτοί τον ξέρουν μόνο.

Γιώργος Μαργαρίτης

Φτώχια που με κουρέλιασες

Στίχοι:                  Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου
Μουσική:             Βασίλης Τσιτσάνης, Βλάχος
Πρώτη εκτέλεση: Στέλλα Χασκίλ, Σαλονικιά


Φτώχια που με κουρέλιασες, με νύχια ματωμένα,
μεσ’στα πολλά σου θύματα γράψε κι ακόμα ένα.

Φτώχια κι αν έχεις θύματα, κρύβεις ψυχές μ’ αισθήματα.

Φτωχολογιά στον πόνο σου ποτέ σου δε δειλιάζεις
και τα κουρέλια που φοράς, με γέλιο τα σκεπάζεις.

Φτώχια κι αν έχεις θύματα, κρύβεις ψυχές μ’ αισθήματα.

Μέσα στης φτώχιας το μπαξέ είμαι κι εγώ λουλούδι,
που θρέφομαι με δάκρυα και με πικρό τραγούδι.

Φτώχια κι αν έχεις θύματα, κρύβεις ψυχές μ’ αισθήματα.

Γιώργος Νταλάρας

Χαίρε φτώχια